دروغ
دروغ
اینکه دروغ ذاتا بد است یانه مورد اختلاف علمای اخلاق بوده است .ولی خوب یابد می خواهم نظر خودم رادرمورد دروغ بنویسم . دروغ بودن یانبودن یک چیز بیش ازاینکه ناظر به واقعیت باشد باید ناظر به حقیقت انسانی انسان ها باشد. یعنی برای سنجیدن دروغ بودن یانبودن یک چیز شخص انسان راملاک قراردهیم نه واقع امر را. مثلا مومنی، اتفاقی درمقابل ما دچار خطایی می شود وبعد ازان متوجه می شود که احتمالا کار او را مشاهده کرده ایم و درخود بسیار خجل و شرمسار میشود. سپس درصدد برمی اید که ببیند ایا واقعا کارش مشاهده شده یانه ؟ ازمابه نحوی غیر مستقیم می پرسد. حال ماچه باید جواب دهیم ؟... اینکه بگوییم کار رادیده ایم به ظاهر راست گفته ایم و اگر کرامت انسانی وی رادرنظرگرفته وبگوییم که ندیده ایم حقیقتا راست گفته ایم!
مقایسه ی این دونوع راست گفتن آدرس دقیقی درمورد ماهیت دروغ به ما می دهد
این امر متفاوت است با شعری که ازقدیم الایام گفته شده که
دروغ مصلحت آمیز به زراست فتنه انگیز است
واصلا مرتبه ی بالاتری نسبت به این شعر داردچون دیگر دروغی درکار نیست که بخواهد مصلحت آمیز باشد بلکه هرچه هست راست وحقیقت است.
این گونه نگرش نسبت به دروغ وراست دربحث تربییت کودکان بسیار مهم است.
حال با این تفسیر پس دروغ چه شد؟ جواب این است که دروغ آن است که مخالف حقیقت انسانیت انسانهاست . این نگرش رانیز اهل بیت درسیره خود داشته اند .انجاکه بزرگانی مثل امیرالمومنین علی (ع)ازبعض کارهای خلفا تعریف وانهاراتایید می کند نه این است که مصلحتی حرف بزندبلکه ازموضع حق وکلام حق می گوید وانجایی هم که گلگی می کند به طریق اولی چنین است .پس میزان کلام، حق گفتن ونگفتن است نه راست گفتن ونگفتن دروغ ها همیشه ناحق وراست ها همیشه حق نیستند
